Khói bụi gây ô nhiễm không khí đã và đang là một vấn đề nan giải, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh thường xuyên chìm trong khói bụi, mây mờ. Chỉ bằng mắt thường bạn cũng có thể nhận biết không khí đang ngày càng ô nhiễm. Bụi mịn trong không khí là nguyên nhân chính gây ra các tác động về sức khỏe, rõ thấy nhất là viêm phế quản, viêm phổi, khó thở… Vậy làm thế nào để phòng ngừa và giảm tác động của bụi mịn hữu hiệu.

1. Bụi mịn là gì?

Bụi mịn gồm 3 loại: bụi PM1.0, bụi PM2.5 và bụi siêu mịn PM1.0 với kích thước lần lượt là 10 µm, 3 µm (bằng 1/10 sợi tóc) và 1 µm (bằng 1/50 sợi tóc). Chúng được sinh ra từ hoạt động giao thông, bụi đất lơ lửng, tro bay từ các bếp than tổ ong và đốt sinh khối, bụi có nguồn gốc từ chất thải…

2. Tác hại của bụi mịn đối với sức khỏe

– Việc tiếp xúc với bụi mịn trong ngắn hạn sẽ gây đau mắt, viêm mũi dị ứng, họng và phổi. Về lâu dài sẽ gây ra các bệnh nặng như viêm phế quản mạn tính, suy giảm chức năng phổi, ung thư phổi, xơ gan, tiểu đường, tim mạch, đột quỵ.

– Trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và người già là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất do ô nhiễm không khí. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ô nhiễm bụi mịn làm tăng nguy cơ trầm cảm, dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ, giảm IQ, ảnh hưởng tới sức khỏe và khả năng tiếp thu của trẻ.

– Làm việc trong môi trường ô nhiễm không khí và nhiều bụi mịn sẽ gây các tác động lên hệ thần kinh trung ương, giảm chất lượng công việc.

3. Phòng ngừa và giảm tác động của bụi mịn trong không khí

– Đeo khẩu trang chuyên dụng, có uy tín, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có hóa đơn nhập khẩu từ chính hãng. Đeo khẩu trang đúng cách khi đi đường hoặc khi tiếp xúc với môi trường nhiều khói bụi. Bên cạnh đó, cần chú ý ăn uống sạch sẽ, vệ sinh tai mũi họng hàng ngày để làm giảm các tác nhân gây bệnh.

– Trừ những trường hợp cần thiết, nên hạn chế ra đường, tránh những khu vực bị ô nhiễm; nên chọn sống ở những nơi thoáng mát, nhiều cây xanh;

– Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe, cải thiện sức đề kháng;

– Hạn chế đeo kính áp tròng bởi các hạt bụi có thể kẹt giữa con ngươi và mắt kính, khiến hỏng giác mạc;

– Rửa tay với xà phòng thường xuyên, uống đủ nước;

– Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là với những trẻ em có sức đề kháng yếu, hệ tai mũi họng mẫn cảm và dễ bị dị ứng nên tránh tiếp xúc với môi trường nhiều bụi bẩn, khói thuốc;

– Thường xuyên vệ sinh tai mũi họng để mũi luôn duy trì khả năng lọc bụi tốt nhất. Khi thời tiết thay đổi cần giữ ấm cho trẻ;

– Để hạn chế tác động của bụi mịn trong không khí, nên giảm thiểu thời gian tiếp xúc với các nguồn ô nhiễm, các hoạt động thể dục gần nguồn phát sinh bụi;

– Khuyến khích người dân thay đổi thói quen sinh hoạt như chuyển sang sử dụng các phương tiện công cộng và những phương tiện có nhiên liệu thân thiện với môi trường, hạn chế dùng bếp than, đốt vàng mã…

– Vệ sinh sạch sẽ và ăn uống điều độ để nâng cao sức đề kháng;

– Nâng cao hệ miễn dịch bằng chế độ dinh dưỡng nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin A, vitamin C… giúp hình thành và duy trì lớp niêm mạc ở đường hô hấp và đường tiêu hóa, chống lại các tổn thương ở tế bào, tăng cung cấp oxy cho tế bào;

– Bên cạnh đó, cần thường xuyên vệ sinh nhà cửa, phòng ốc sạch sẽ, giữ môi trường sống được thông thoáng. Sử dụng máy làm sạch phòng và không khí để giúp không gian sống của bạn trở nên trong lành hơn.

Nhiễm bụi mịn gây nên nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tác động tiêu cực đến hệ hô hấp và gây ra các bệnh lý về tim mạch và hệ thần kinh. Để giảm sự tác động của bụi mịn, bên cạnh việc sử dụng khẩu trang chuyên dụng, cần thực hiện chế độ ăn nhiều dinh dưỡng và quan trọng nhất là mỗi người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường chung, đặc biệt là trong bối cảnh ô nhiễm môi trường nặng nề như hiện nay.